Συντομο ιστορικο από την απαγόρευση στην επανα-καλλιεργεια της
Η κλωστική ή βιομηχανική κάνναβη καλλιεργείται από την αρχαιότητα κυρίως για τις ίνες της. Στη συνέχεια εξελίχθηκε σε μία από τις πλέον σημαντικές ελαιούχες και κλωστικές καλλιέργειες σε πολλές χώρες του κόσμου μέχρι τον 18ο αιώνα. Από τα τέλη του 18ου αιώνα, με τη σταδιακή εξαφάνιση των ιστιοφόρων πλοίων (τα ιστία των οποίων φτιάχνονταν από ύφασμα κάνναβης), την εμφάνιση νέων ανταγωνιστικών καλλιεργειών στις αποικίες και τη δυναμική ανάπτυξη του βαμβακιού άρχισε η παρακμή της. Η εξέλιξη της παρασκευής φτηνού χαρτιού από δασική ξυλεία καθώς και εμφάνιση από τις αρχές του 20ού αιώνα των συνθετικών πετροχημικών ινών (νάιλον) προκάλεσε και νέα υποχώρηση στην καλλιέργειά της. Το τελειωτικό χτύπημα έγινε τη δεκαετία του 1930 με την απαγόρευσή της στην Αμερική, ταυτίζοντάς την με την ινδική κάνναβη σε επίπεδο νομοθεσίας.
Η τελευταία καλλιέργεια στη χώρα μας περίπου 2.000 στρεμμάτων ήταν στην περιοχή της Αλιάρτου για την παραγωγή οικοδομικών υλικών της εταιρείας ΠΑΝΟΜΠΕΛ. Τα κτήρια από τα κανναβουργεία Εδέσσης που χρησιμοποιούσαν κάνναβη από τον κάμπο των Γιαννιτσών, καθώς και το εργοστάσιο παραγωγής σχοινιών από κάνναβη του Δεσύλλα στην Κέρκυρα, με εισαγωγή της πρώτης ύλης από το εξωτερικό (τα τελευταία χρονιά λειτουργιάς του), υπάρχουν ακόμη να μας το θυμίζουν.
Η απαγόρευση της καλλιέργειας της στην χωρα μας εγινε το. 1993 με τον νόμο 2161/93 ΦΕΚ 119/Α/26-7-1993 άρθρο 10 παράγραφος στ) Καλλιεργεί ή συγκομίζει οποιοδήποτε φυτό του γένους της κάνναβης, ενώ μέχρι τότε οι σχετικοί νόμοι απαγόρευαν την καλλιέργεια ή συγκομιδή οποιαδήποτε ποικιλίας ινδικής κάνναβης, Από τη δεκαετία του ‘70 στις χώρες μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης άρχισε να αναβιώνει η καλλιέργεια της για τρεις λόγους.
1ον Δημιουργήθηκαν νέες, σύγχρονες ποικιλίες, αναπτύχθηκε η τεχνολογία όσον αφορά στην καλλιέργεια, στην επεξεργασία του φυτού καθώς και στην παραγωγή προϊόντων και παραπροϊόντων από τη βιομηχανοποίησή της. Να θυμίσουμε εδώ ότι το σύνολο του υπέργειου μέρους του φυτού είναι αξιοποιήσιμο και από αυτό μπορούν να παραχθούν χιλιάδες διαφορετικά προϊόντα.
Ενδεικτικά αναφέρουμε:
- Ίνες για υφάσματα που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για ενδύματα, ταπετσαρίες, σχοινιά κ.λπ. και χαρακτηρίζονται ως υποαλεργικά.
- Χαρτί που χρειάζεται επτά φορές λιγότερα χημικά παράγωγα του θείου και ελάχιστο χλώριο για τη λεύκανσή του σε σχέση με τον χαρτοπολτό από δασική ξυλεία. Τέσσερα στρέμματα κάνναβης παράγουν τόσο χαρτοπολτό όσο ένα στρέμμα δάσους. Και ενώ το μονοετές φυτό της κάνναβης παρέχει ετήσια σοδειά, τα δάση που υλοτομούνται χρειάζονται δεκάδες χρόνια για την αποκατάστασή τους.
- Οικοδομικά υλικά πολύ ελαφριά που «αναπνέουν», με έντονη θερμική και ακουστική μόνωση και τα οποία πιστοποιούν την ενεργειακή κατάσταση του κτηρίου.
- Βιοδιασπώμενα πλαστικά.
- Χρώματα, βερνίκια, βαφές. Για χιλιάδες χρόνια όλα σχεδόν τα χρώματα και τα βερνίκια παράγονταν ή περιείχαν λάδι από τους σπόρους της. Από το 1937 και μετά οι βαφές φυσικής προέλευσης αντικαταστάθηκαν από πετροχημικά προϊόντα με ολέθριες για το περιβάλλον επιπτώσεις.
- Είδη κοσμετικής (κρέμες, σαπούνια, έλαια αρωματοθεραπείας κ.λπ.).
- Είδη διατροφής.
- Ενέργεια. Είναι μια από τις ταχύτατα αναπτυσσόμενες βιομάζες που μπορεί να μετατραπεί σε μεθάνιο, μεθανόλη ή υγρό καύσιμο.
2ον Το 1988 η επιστήμη ανακάλυψε στον εγκέφαλο τους υποδοχείς της κάνναβης, δηλαδή τις κλειδαριές με τις οποίες η κάνναβη ξεκλειδώνει τις βιολογικές της λειτουργίες… και αυτοί οι υποδοχείς ήσαν περισσότεροι από κάθε άλλον υποδοχέα! Το 1992 ανακαλύφθηκε το Ενδοκανναβινοειδές (Ανανταμίδη), που φτιάχνει ο ίδιος ο οργανισμός για να ξεκλειδώσει τους υποδοχείς του και επιβεβαιώθηκε έτσι στη συνέχεια, η ύπαρξη ενός βιολογικού συστήματος σε όλο τον οργανισμό: του Ενδοκανναβινοειδούς Συστήματος (ECS). Η αποστολή που εκτελεί αυτό το Ενδοκανναβινοειδές σύστημα είναι η προστασία και διατήρηση της Ομοιόστασης, δηλαδή της ισορροπίας εσωτερικού και εξωτερικού περιβάλλοντος, δηλαδή της διατήρησης της υγείας. Τα Φυτοκανναβινο-ειδή, μιμούνται και ενισχύουν τη δράση του ECS και για αυτό έχουν τόσο πλατειά θεραπευτική επίδραση. Όταν υπάρχει ανεπάρκεια του ECS φαίνεται ότι η ενίσχυση τους με την χρήση κάνναβης είναι η καλύτερη αντιμετώπιση.
3ον Αναγνώριση του σημαντικού οικολογικού οφέλους της καλλιέργειάς. Καταρχήν, έχει ταχεία ανάπτυξη και κάλυψη του αγρού λειτουργώντας ως αποπνικτικό ζιζανίων, δηλαδή ως οικολογικό «ζιζανιοκτόνο» που αφήνει το χωράφι καθαρό για την επόμενη καλλιέργεια. Επιπλέον χρειάζεται λιγότερο νερό για άρδευση από αντίστοιχες καλλιέργειες. Στη χώρα μας που η αυτοφυής βλάστηση στις αρδευόμενες καλλιέργειες είναι αναπτυγμένη και βλάπτει την παραγωγή, η κάνναβη σε αμειψισπορά με βαμβάκι, καλαμπόκι, κ.λπ. μπορεί να μειώσει σημαντικά τις δαπάνες ζιζανιοκτονίας. Η συμβολή της, επιπλέον, στην αντιμετώπιση του πράσινου σκουληκιού στο βαμβάκι και της Diabrotica στο καλαμπόκι μπορεί να είναι καθοριστική. Τέλος, με τις μειωμένες ανάγκες της κάνναβης σε αζωτούχα λιπάσματα και άρδευση, θα υπάρχει οικονομία σε ενέργεια και χημικά.
Το 1997 έκαναν την εμφάνιση τους στην χώρα μας τα καταστήματα KANNABISHOP που πουλούσαν οικολογικά προϊόντα κάνναβης φτιαγμένα σε χώρες μελή της Ευρωπαϊκής ένωσης και στα οποία η καλλιέργεια της όχι μόνο ήταν νόμιμη αλλά επιδοτούνταν αδρά χάρις στον Ευρωπαϊκό κανονισμό για κοινή οργάνωση λινού και κάνναβης. Η πορεία των καταστημάτων όμως κατόπιν των διώξεων των ιδιοκτήτων (και των κατασχέσεων των εμπορευμάτων) με κατηγορίες σε βαθμό κακουργήματος « Για διαφήμιση ναρκωτικών με σκοπό το κέρδος» ήταν σύντομη Οι αγωγές τους κατά του Ελληνικού Δημόσιου 20 χρόνια μετά δεν έχουν τελεσιδικησει ακόμη. Να θυμίσουμε ότι το ίδιο χρονικό διάστημα το Εθνικό Ίδρυμα Αγροτικής Έρευνας και το Εργαστήριο Γεωργίας του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών με χρηματοδότηση του τότε υπουργείου Γεωργίας προέβηκαν στην υλοποίηση μελέτης (το έτος 2000), σχετικά με τις προοπτικές καλλιέργειας της κλωστικής κάνναβης στη χώρα μας ως εναλλακτικής πρότασης για αναδιάρθρωση των καλλιεργειών και η οποία μελέτη αναγνώριζε τα πλεονεκτήματα του φυτού για την αγροτική παραγωγή. και το οικονομικό όφελος για τον καλλιεργητή
ΟΙ τέσσερεις ερωτήσεις των Ευρωβουλευτών των Οικολόγων Πρασίνων προς τις αρμόδιες ευρωπαϊκές επιτροπές για την άρνηση της χώρας μας να εφαρμόσει τον Ευρωπαϊκό κανονισμό σε συνδυασμό με ερωτήσεις βουλευτών προς τα συναρμόδια υπουργεία ανάγκασαν τελικά το υπουργείο Δικαιοσύνης με τον νόμο . 4139/2013 άρθρο 1 παρ. 3 να προβεί στον διαχωρισμό της κλωστικής κάνναβης. από τις εξαρτησιογονες ουσίες.. Η κοινή υπουργική απόφαση των υπουργείων Δικαιοσύνης και Αγροτικής ανάπτυξης που ο νόμος όριζε ως προϋπόθεση για να ξεκινήσει η καλλιέργεια της χρειάστηκε άλλες 9 ερωτήσεις και μια εκδήλωση στο Ευρωκοινοβουλιο για να υπογραφεί τελικά τον Απρίλιο του 2016.
Η Κοινωνική Συνεταιριστική Επιχείρηση ΚΑΝΝΑΒΙΟ ιδρύθηκε τον Απρίλιο του 2016 αμέσως μόλις υπογράφηκε η ΚΥΑ που καθορίζει τους όρους και τις προϋποθέσεις για την καλλιέργεια της Κάνναβης Sativa L.με THC<,0,2% Ο Συνεταιρισμός ιδρύθηκε από 5 άτομα και αυτή τη στιγμή 2 χρόνια μετά απαριθμούμε 20 μέλη από όλη την Ελλάδα, με διαφορετικές ειδικότητες και δεξιότητες. Στόχος μας είναι να δημιουργήσουμε μια κάθετη γραμμή παραγωγής, από το σπόρο και το χωράφι μέχρι και το ράφι.Την καλλιέργεια την πραγματοποιούμε σε συνεργασία με πιστοποιημένους βιολογικούς αγρότες, τους οποίους ενθαρρύνουμε να συμμετέχουν στον συνεταιρισμό για να έχουν οφέλη από την υπεραξία του τελικού προϊόντος
.Δυο μέλη της προέβηκαν στις 2 από τις 4 πρώτες καλλιέργειες που εγιναν το 2016 . Μια στον Κουφό δήμου Πλατανιά νομού Χανιών 1,5 στρεμμάτος και μια στα Ψαχνά Ευβοίας 7 στρεμμάτων. Αν και οι καλλιέργειες ήταν χρονικά εκπρόθεσμες εντούτοις το φυτό απέδειξε τις δυνατότητες του..
Το 2017 η ΚΑΝΝΑΒΙΟ καλλιέργησε 60 στρέμματα στην Κοκκίνα Μαγνησίας και άλλα 40 με συνεργαζόμενους αγρότες σε διάφορες περιοχές τις χώρας.. Με την παραγόμενη βιολογική πρώτη υλη προέβηκε στην επεξεργασία της ταξιανθίας και του σπόρου δημιουργώντας τα πρώτα Ελληνικά βιολογικά προϊόντα κάνναβης όπως σπορελαιο κανναβης, πρωτεϊνούχο αλεύρι και ζυμαρικά αιθέριο έλαιο, ανθόνερο, τρεις κηραλοιφές, σαπούνια, κρέμα μαλλιών και σώματος καθώς και ολόκληρους άνθους ή τριμμένους για αφέψημα. Η ανταπόκριση του κόσμου στην ποιότητα των προϊόντων ήταν τέτοια που η παραγωγή εξαντλήθηκε πριν την συγκομιδή της νέας παραγωγής του 2018.
Το 2018 καλλιέργησε 160 στρέμματα και ήδη το μεγαλύτερο μέρος της παραγωγής έχει συγκομισθεί και σύντομα θα προβεί στην παραγωγή νέων προϊόντων.
Σεραφείμ Κανδύλας
Ιδιοκτήτης του KANNABISHOP Χανιών
Ιδρυτικό μέλος της ΚΑΝΝΑΒΙΟ HEMP COOPERATIVE
Μέλος του Πανελλαδικού Συμβούλιου των Οικολόγων Πράσινων.
The Green Greeks Magazine
